Ostatnia aktualizacja: 02.04.2024, Alicja (Primanatura)
Wszystkie zasady diety dr Budwig prowadzą do jednego celu: jedzenia, które zgodnie z Hipokratesowym wezwaniem, powinno być jak lekarstwo. Aby tak było, trzeba wiedzieć, w jaki sposób gotować. W tym artykule zebrałam najważniejsze zasady gotowania warzyw. Zasady, dzięki którym ugotowane warzywa stracą najmniej swoich wartości.
Po co gotować warzywa w diecie dr Budwig?
Gotowanie warzyw ma poważną wadę: obniża poziom wielu ważnych składników odżywczych (np. witaminy C, czy kwasu foliowego).
Gotowanie ma jednak i zalety: podnosi biodostępność innych składników, np. likopenu oraz neutralizuje niekorzystne składniki, które występują w surowych warzywach. Dlatego dla wielu osób gotowane warzywa są lżej strawne.
Aby w pełni wykorzystać prozdrowotny potencjał warzyw, dr Budwig włączyła je więc do swojej diety zarówno na surowo (w sałatkach) jak i po ugotowaniu (w ramach dań ciepłych).
Gotując warzywa przestrzegaj 7 prostych zasad.
7 prostych zasad gotowania warzyw w diecie dr Budwig
1. Na świeżo
Ważne, aby warzywa były gotowane zawsze na świeżo. W domu, nie w fabryce. Dlatego nie możesz korzystać z gotowych warzyw w słoikach, puszkach, czy mrożonkach (jest to jedno z 10 przykazań diety dr Budwig).
Podawać posiłek też trzeba tylko na świeżo.
Nie możesz więc robić sałataek lub gotować warzyw na kilka dni. Jest to surowo zabronione w diecie dr Budwig!
Zadaniem diety dr Budwig jest przecież dostarczyć Ci jedzenie, które będzie lekarstwem. Nie doprowadzaj do przeterminowania tego lekarstwa.
Przechowywanie posiłków na później powoduje równie duże straty w ilości aktywnych skłądników odżywczcych, co gotowanie. Straty te są dziś stwierdzane przez naukowców przy pomocy specjalistycznych urządzeń. Ale w ajurwedzie – starożytnym systemie medycznym z Indii – o stratach tych wiadomo od paru tysięcy lat. Wszystkie pozostawione na później resztki gotowego jedzenia nazywało się w ajurwedzie „martwym jedzeniem” – i do dzisiaj tak nazywa.
„Martwe jedzenie” nie leczy. Wręcz przeciwnie, może przyczyniać się do wielu problemów zdrowotnych.
Dlatego każdy posiłek w diecie dr Budwig trzeba podawać od razu po przyrządzeniu.
2. Bez obierania
Skórki warzyw stanowią najbogatszą odżywczo część warzyw (podobnie skórki owoców). Obierając skórki tracimy silne prozdrowotne substancje, np. antyrakową kwercetynę. Gotuj więc warzywa bez obierania (po dobrym umyciu).
3. Bez tłuszczu
Prosta, tradycyjna metoda gotowania warzyw w wodzie jest lepsza niż nowoczesna metoda „smażenia w oleju”, podczas której tłuszcz ulega zmianie i staje się szkodliwy i trudny do strawienia, a warzywa często są przegrzane.
THE OIL-PROTEIN DIET COOKBOOK Dr. Johanna Budwig
W diecie dr Budwig obowiązuje zasada nie podgrzewania tłuszczy. Dlatego gotuj tylko beztłuszczowo!
Tłuszcz (w postaci Oleoluxu dr Budwig) dodawaj więc już do ugotowanego dania, bezpośrednio przed podaniem posiłku. Absolutnie nie dodawaj go wcześniej.
4. Jak najkrócej
Warzywa nie powinny być rozgotowane. (…) Rozgotowane warzywa (np. jeśli garnek jest bezmyślnie pozostawiony na kuchence) tracą wiele smaku i wartości odżywczych.
THE OIL-PROTEIN DIET COOKBOOK Dr. Johanna Budwig
Dla wartości odżywczej gotowanych warzyw bardzo istotny jest czas gotowania. Długie duszenie i pieczenie jest najmniej zdrowe. A zatem gotuj lub piecz najkrócej jak to możliwe. Wiele warzyw warto przyrzadzać al dente, czyli na pół twardo.
5. Im mniej wody, tym lepiej
Warzywa są po prostu gotowane na parze lub w niewielkiej ilości wody.
THE OIL-PROTEIN DIET COOKBOOK Dr. Johanna Budwig
Woda wypłukuje z gotowanych warzyw wiele cennych składników. W związku z tym warzywa należy gotować je w jak najmniejszej ilosci wody (nie dotyczy zup).
Najlepszą metoda gotowania warzyw jest gotowanie na parze. Można korzystać zarówno z wkładów do zwykłych garnków, jak i z szybkowarów.
Gotując na parze, należy pilnować, by nie rozgotować warzyw.
Pamiętaj, że – aby przerwac gotowanie na parze – nie wystarczy wyłączyć palnik! Trzeba wyciągnąć warzywa z garnka. Najlepiej hartując je w lodowatej wodzie.
Oprócz gotowania na parze i duszenia w malej ilości wody, w diecie dr Budwig polecam też na wodzie smażyć 🙂 Robi się to na 1-2 łyżkach wody lub – dla większego smaku – na 1 – 2 łyżkach sosu sojowego. Samo smażenie odbywa się analogicznie jak w „stir-fry”- musi trwać bardzo krótko ( 5-10 min.). W tym celu warzywa muszą być mocno rozdrobnione, np. pokrojone w słupki i skropione sokiem z cytryny. Podczas smażenia muszą być ciągle mieszane. Jesli woda lub sos sojowy wyparują, powinny być uzupełnione.
W diecie dr Budwig można także przyrządzić danie warzywne zupełnie bez wody grillując je lub piekąc w piekarniku.
Byle nie w za dużych temperaturach!
6. Nie za gorąco
W czasie gotowania i duszenia warzyw nie powinno się doprowadzać do bulgotania. Potrawa powinna się gotować delikatnie, na tzw. wolnym ogniu. Wówczas temperatura w garnku będzie w optymalnym zakresie czyli między 85 a 96 st C.
W przypadku beztłuszczowego smażenia, grillowania i pieczenia nie przekraczaj temp. 150 stopni C.
6. Wykorzystaj wywar z gotowania
Zachowaj wodę z gotowania [warzyw] (…).
THE OIL-PROTEIN DIET COOKBOOK Dr. Johanna Budwig
Wywaru z gotowania (także tego na parze) nie wylewaj. Odlej go do słoiczka i przechowuj w lodówce. Wykorzystasz go do gotowania kolacji.
7. Używaj tylko zdrowych naczyń
Najzdrowsze naczynia do gotowania warzyw to naczynia (w kolejności od najzdrowszych):
- ceramiczne
- szklane
- żeliwne
- ze stali nierdzewnej.
Naczynia ze stali nierdzewnej zawierają nikiel. Im bardziej są metaliczne, tym więcej mają niklu. W trakcie gotowania metal ten może przedostawać się do posiłków. Osoby uczulone na nikiel powinny więc unikać naczyń ze stali nierdzewnej.
Pamiętaj, że do zdrowego gotowania NIE nadają się:
- naczynia aluminiowe
- naczynia teflonowe i inne podobne z powłokami typu non-stick czyli nieprzywierającymi
- naczynia miedziane
- ani żadne plastiki i silikony (w diecie dr Budwig nie można gotować warzyw metodą sous vide!)
Silikonowe przybory, jak szpatułki wydają się bezpieczne „na zimno”. Używanie ich jednak w wysokich temperaturach, jak np. silikonowe foremki do pieczenia może uwalniać do jedzenia niektóre toksyczne subs.
Chociaż silikony mogą być wykonywane tak, aby były wolne od wypłukiwanych substancji zaburzających funkcjonowanie układu hormonalnego, większość z nich nie jest tak wykonywana, dotyczy to również większości silikonów klasy medycznej.
dr Stuart Yaniger, autor badania Environmental Health Perspectives (źródło cytatu)
Odnośnie kuchenek mikrofalowych zachowuję ostrożność, bo opinie są podzielone. Osobiście więc ich nie używam.
Sprawdź również: „Jak przyspieszyć gotowanie fasoli i innych strączków”
Autor: Alicja Krzywańska-Podermańska
Copyright – Primanatura Piotr Podermański 2024-